Ben je gelovig of religieus? Zo ja, waar geloof jij in?
Ik ben gelovig, maar ik noem mezelf niet religieus. Ik ben wel lid van een geloofsgemeenschap. Mijn vader is geboren in een Animistische Mossi-gemeenschap (zie onderaan voor info). Maar hij heeft zich op latere leeftijd bekeerd tot het Protestantisme en volledig gebroken met zijn eigen traditie. Hij is Protestants Evangelisch Predikant geworden en heeft in Ouagadougou zijn eigen geloofsgemeenschap opgestart. Ik ben dus opgegroeid in een Protestants Evangelische gemeenschap ‘The Assembly of God’ genaamd en dat is ook de basis van mijn persoonlijke geloofsovertuiging.
Ben je actief gelovig? Bijvoorbeeld: bidden, regelmatig naar een gebedshuis gaan, …
Jazeker, ik bid regelmatig. En toen ik nog in Burkina Faso woonde, ging ik elke zondag naar onze kerk. Dat doe ik nu in België niet meer.
Doe je aan vasten?
Ja, ik doe ook aan vasten. Voor ons is dat een ‘opoffering die God prettig vindt’. Tijdens het vasten worden je lichaam, ziel en geest sterker. Je bouwt er visie, kracht en immuniteit mee op. We kennen veel verschillende vormen van vasten. Maar deze drie vormen zijn het meest courant: Doorheen het jaar vasten we 3 aaneengesloten maanden lang. De exacte periode van deze 3 vastenmaanden wordt jaarlijks gekozen door elke individuele kerk/gemeenschap. De regels van het vasten bij ons zijn niet hetzelfde als die van de Moslims tijdens de Ramadan. Wij eten en drinken vanaf middernacht niet meer tot de volgende dag 18u ’s avonds. ’s Avonds eten we dan fruit, soep en andere lichte maaltijden. En dit doen we 3 aaneengesloten maanden lang.
We volgen ook het vasten van Koningin Esther; dat valt elk jaar in maart. Dan vasten we naar Esthers voorbeeld; 3 dagen en 3 nachten zonder eten noch drinken.
Verder doen we ook nog de 40 dagen vasten van Jezus: De oorsprong komt van de 40 dagen die Jezus al vastend en biddend doorbracht in de woestijn. Hij trok veertig dagen de woestijn in, met alleen maar water. Voor Hij begon met zijn openbare prediking wilde Hij zich innerlijk afstemmen op God en dus alle afleiding, alle andere ‘stemmen’, tot zwijgen brengen. Deze vastenperiode begint met Aswoensdag en vraagt om een zeer grote zelfdiscipline. 40 dagen lang eten en drinken we niet, van middernacht tot de volgende dag 18u.
Er zijn ook nog andere vormen van vasten die vastgelegd worden door de gemeenschap of door het gezin/de mensen persoonlijk.
In Burkina Faso vastte ik wel steeds. Maar nu ik in België ben, doe ik dat veel minder.
Wat vind je het meest belangrijk aan jouw cultuur? Bijvoorbeeld: eetgewoonten, respect, familie, feestdagen, eer,…
Dat is een hele brede vraag die je me stelt. Welke cultuur bedoel je precies? De Afrikaanse cultuur (voor zover je daarvan kan spreken in alle nationale en etnische verscheidenheid)? Of de cultuur van mijn land? Of bedoel je de cultuur van de Protestantse geloofsgemeenschap waar ik toe behoor? Of bijvoorbeeld van de Mossi-cultuur van mijn grootouders?
We kunnen hier uren over praten hoor! (lacht)
Het eerste wat in mij opkomt als je me die vraag stelt, is het grote belang dat ik hecht aan de integriteit die mijn volk representeert. Trots en integer, zo is Burkina Faso, zo zijn de Burkinabè. We zijn gekend als het meest integere volk van de wereld!
Wat ik zelf ook heel belangrijk vind zijn onze familiale waarden, die je overal in Afrika terugvindt. ‘Alleen ben je niks, we hebben elkaar nodig. Ubuntu.’ En we kunnen ook écht op elkaar rekenen.
Ten derde vind ik het grote belang dat aan ons geloof gehecht wordt ook essentieel. Mijn geloof is heel belangrijk voor mij, omdat ik anders het gevoel heb dat ik alles voor niets doe. Het geeft zin aan mijn leven en maakt een liefdevoller mens van mij.
Hoe vind je dat jouw cultuur verschilt van andere gewoontes en opvattingen?
Als ik het vergelijk met bepaalde waarden hier in het Westen, vind ik binnen mijn traditie (zowel in de Afrikaanse traditie als binnen het Protestantisme) vooral de familiale en collectieve waarden belangrijk. Dit vind ik ook het grote verschil met België. Hier in België wordt veel minder aandacht besteed aan familie, clan en gemeenschap. Terwijl dat bij ons boven alles staat. Ik mis dat eerlijk gezegd ook. Alles is hier zo individualistisch. Zeker als je hier geen familie hebt.
Hoe gaat jouw cultuur om met mensen met kanker? Is kanker bespreekbaar?
Bij ons in Afrika is het niet altijd geweten als iemand kanker heeft. Veel mensen hebben niet de mogelijkheid/middelen om naar een dokter of het ziekenhuis te gaan om zich te laten onderzoeken. Binnen het Protestantisme is kanker geen taboe. We spreken er open over. Wij geloven in het overwinnen van kanker door ons geloof en het bidden. We bidden voor elkaar en we vasten soms ook voor elkaar. Bovendien ondersteunen we elkaar in heel het ziekteproces: moreel/spiritueel, meegaan naar het ziekenhuis, koken, kinderen opvangen, …
Kan iemand met kanker deelnemen aan de vasten? Waarom wel/niet?
Ja dat kan, maar dat is afhankelijk van welke kanker iemand heeft en hoe de algemene gezondheidstoestand op dat moment is. Als het vasten een meerwaarde kan zijn en het geen invloed heeft op het ziekteverloop is dat prima. Zieke mensen vasten naar eigen goeddunken en -kunnen op dat moment.
Heb je zelf kanker gehad? Of iemand uit uw nabije omgeving?
Ja, de vader van een spirituele broer van mij heeft prostaatkanker gehad. Hij heeft zich hier in België laten behandelen. Ik besef me dat hij in een luxepositie zit. Niet iedereen heeft de mogelijkheid om zich in een ander land te laten behandelen.
Voelen mensen met kanker zich begrepen in hun omgeving?
Ja, bij ons denk ik wel, omdat zieke mensen vanuit de geloofsgemeenschap goed ondersteund worden.
Voelen Afrikaanse mensen zich over het algemeen begrepen door zorgverleners hier, denk je?
Nee, vaak niet. Want artsen en verplegend personeel hebben nog steeds niet echt veel vaardigheid in interculturele communicatie. Ze kennen maar weinig van de waarden en normen van Afrikanen en er wordt ook weinig inhoudelijk over gesproken. Er is te weinig aandacht voor. Afrikaanse mannen bijvoorbeeld zijn vaak trots, ze hebben vaak niet geleerd om openlijk over hun gevoelens te praten en ze zijn niet graag kwetsbaar. Zeggen dat het slecht gaat, doen ze niet gemakkelijk. Ze zijn ook bang dat dit negatieve repercussies heeft. Ook zullen ze niet snel ingaan tegen voorstellen van een dokter. Ook al begrijpen ze het niet goed en/of staan ze niet écht achter de behandeling. Veel mensen zitten ook gewrongen tussen Westerse en Afrikaanse geneeskundige tradities. Hier wordt niet of nauwelijks over gesproken in zorggesprekken.
Heb je tips voor artsen, zorgverleners of Vlamingen in het algemeen, om beter te begrijpen of anticiperen op hoe zieke mensen met een andere culturele achtergrond zich voelen en nodig hebben?
Er zou meer tijd en aandacht moeten zijn voor de persoon achter de patiënt, met oog voor zijn culturele én persoonlijke context. Tijd nemen om te kijken, luisteren en voelen wat iemand nodig heeft. En ook tijd nemen om de structuren van hier goed uit te leggen en de verschillende behandelopties. Het is logisch dat niet iedereen dat allemaal goed kent. Aandacht hiervoor hebben is erg belangrijk. Een patiënt is kwetsbaar, onzeker en afhankelijk. Door interesse te tonen, proactief in gesprek te gaan met de patiënt én ook met zijn naasten en door vragen te stellen, kan er al heel veel opengetrokken worden.
Datum bericht
wo 7 april '21
