Tim De Ceunynck over duurzame mobiliteit

Gemakkelijker gezegd dan gedaan

“De succesformule van duurzame mobiliteit kennen we al jaren: minder kilometers maken en zoveel mogelijk van die kilometers te voet, met de fiets of het openbaar vervoer afleggen. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Daarom moeten we de alternatieven voor de auto aantrekkelijker maken, zoals betere fietspaden en fietsenstallingen voorzien, en een sterk openbaar vervoeraanbod. Maar we moeten ook durven nadenken hoe we autorijden minder aantrekkelijk kunnen maken. Autorijden duurder maken, bijvoorbeeld via een kilometerheffing, zou meteen grote impact kunnen hebben. En misschien moeten we ook niet altijd onze ruimte inrichten om auto’s zo veel mogelijk voor de deur te laten parkeren, zeker niet in stedelijk gebieden. Ik geloof ook sterk in de kracht van de elektrische fiets. Je kan je comfortabel en snel begeven naar verdere bestemmingen, zonder dat je bezweet aankomt. Meer en meer mensen ontdekken dit. Het momentum is er, dus is het belangrijk dat het beleid maximaal inzet op het stimuleren van de fiets.”

Een eerlijk aandeel voor Limburg

“Duurzame mobiliteit is een grote uitdaging in Limburg: dun bevolkt, met weinig stedelijke kernen. Dat zorgt ervoor dat de afstanden groter zijn. En er is weinig openbaar vervoeraanbod. Op langere termijn zullen we moeten ingrijpen in de ruimtelijke ordening, door woonkernen te versterken en ‘verdichten’. Op dit moment maken ze een regionaal plan openbaar vervoer voor onze provincie. Ze gaan belangrijke keuzes moeten maken. De focus verschuift van basismobiliteit – het idee dat iedereen een halte vlakbij moet hebben – naar basisbereikbaarheid. Grote verbindingen voorzien tussen de kernen, met een netwerk om mensen zo efficiënt mogelijk op deze grote verbindingen te krijgen. Het is belangrijk dat Limburg eindelijk een eerlijk aandeel krijgt van de investeringen in openbaar vervoer. We zijn eigenlijk al jaren onderbedeeld.”

De auto neemt… en geeft

“De logica moet zijn: te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer wanneer het kan, met de auto wanneer het niet kan. Het wagenpark vergroenen is maar een deel van de oplossing. Want een elektrische auto veroorzaakt nog steeds files en parkeerproblemen. Maar de elektrische wagen biedt kansen. Duurzamere energie en mobiliteit gaan hand in hand. De komende jaren zullen niet alleen personenwagens, maar ook andere voertuigen zoals bussen en vrachtwagens elektrisch worden. Ook op andere gebieden, zoals de verwarming van gebouwen, zien we dat elektriciteit meer en meer de rol van fossiele brandstoffen overneemt.

Een belangrijke uitdaging is het sturen van het moment waarop we elektriciteit gebruiken. Als iedereen om 18 uur tegelijk thuiskomt, zijn elektrische wagen inplugt om te laden, de wasmachine opzet en begint te koken, krijgen we op dat moment een gigantische piek in de vraag naar elektriciteit. Een slim energiesysteem in combinatie met opslagcapaciteit zal de oplossing zijn. Daarin kunnen elektrische voertuigen een grote rol spelen. Er bestaan vandaag al wagens die niet alleen elektriciteit verbruiken, maar ook kunnen teruggeven. De meeste auto’s staan 90 percent van de tijd stil. Een groot deel van de dag kunnen we ze dus gebruiken als slimme batterijen. Op een moment dat er te weinig elektriciteit is, kunnen auto’s een deel van hun elektriciteit teruggeven aan het net. Vandaag is een elektrische wagen nog duurder in aankoop dan een benzine- of dieselwagen, maar naar verwachting is dit gat binnen enkele jaren dichtgereden.

“We mogen trots zijn op de dingen die we vandaag al doen. Tegelijk moeten we kritisch blijven, en werken aan zaken die beter kunnen.” Het is belangrijk dat Limburg de boot van de laadinfrastructuur niet mist. Anders riskeren we dat de transitie naar elektrische voertuigen hier achterblijft.

Trots op onszelf

“De rest van Vlaanderen kan volgens mij best veel leren van Limburg. Het gratis busvervoer dat Hasselt in het verleden organiseerde, plaatste ons op de internationale kaart. Delegaties uit alle uithoeken van de wereld kwamen toen naar Hasselt.

Ons fietsroutenetwerk is ongeëvenaard en een belangrijke troef voor toerisme. Het proefproject met zelfrijdende shuttles op Terhills in Maasmechelen is ook uniek. We mogen trots zijn op de dingen die we vandaag al doen. Tegelijk moeten we kritisch blijven, en werken aan zaken die beter kunnen. We kunnen ons laten inspireren door projecten elders in Vlaanderen, maar ook in het buitenland. Maar de unieke vertaalslag naar Limburg, die maken we best zelf.”

Tips om te lezen, kijken of luisteren

Het boek ‘Clean disruption’ van Tony Seba schetst hoe evoluties in computertechnologie, duurzame energie en mobiliteit nauw met elkaar samenhangen. En voorspelt hoe deze evoluties onze samenleving fundamenteel zullen veranderen. Het boek is al enkele jaren oud en het blijkt dat sommige voorspellingen wat te optimistisch waren. Maar de kern van het verhaal blijft overeind en we zien meer en meer signalen die Seba’s visie over de toekomst bevestigen.