Noël Slangen werkte lange tijd als communicatieadviseur van verschillende politici. Tegenwoordig heeft hij een wekelijkse column in de kranten Het Laatste Nieuws en Het Belang van Limburg. Daarnaast is hij directeur van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg.
Uit liefde voor onze provincie is hij actief in verschillende verenigingen. Zo is hij voorzitter van het Kinderarmoedefonds van de Koning Boudewijnstichting en bestuurslid bij Hart voor Limburg.
Een succesvolle carrière dus, maar Noël Slangen heeft het zeker niet cadeau gekregen. Hij groeide op in een vierdewereldmilieu. “Omwille van mijn zakelijk succes wordt al snel gezegd: “Zoiets bewijst toch dat wie echt wil uit de armoede kan geraken.” Maar dat is onzin. Ik ben de kettingroker die honderd geworden is: wie uit een kwetsbaar milieu komt vertrekt met een immense achterstand. De kans om een toekomst te hebben is zoveel kleiner als je in armoede opgroeit.”
Kinderarmoede
“Het grootste probleem bij armoede is niet het tekort aan geld, maar het isolement en de achterstelling die het tekort aan middelen veroorzaakt. Kinderen die opgroeien in armoede hebben tegen dat ze vier jaar worden al acht maanden ontwikkelingsachterstand omwille van de stress-situatie en het isolement waarin ze opgroeien. We moeten er daarom alles aan doen om kwetsbare kinderen uit die armoedespiraal van isolement te halen. We zien zowat alle vormen van armoede dalen, behalve de kinderarmoede. Die is in de afgelopen tien jaar sterk toegenomen. Ik zie daarom helaas weinig lichtpunten. Het belangrijkste lichtpunt dat ik zie is dat meer en meer mensen zich de armoedeproblematiek aantrekken. Uitdaging is om die toegenomen aandacht nu om te zetten in beleidsmaatregelen.”
“Met het Kinderarmoedefonds zetten we, samen met gemeenten en organisaties, projecten op tegen kinderarmoede. Daarin concentreren we ons op kinderen tussen nul en drie jaar. We laten deze projecten wetenschappelijk opvolgen om te komen tot methodes waarvan bewezen is dat ze werken. Zoals de gezinscoaches, die in Mechelen en Sint-Truiden werden uitgerold of het begeleiden van moeders nog voor ze bevallen.”
Kinderarmoede is de afgelopen tien jaar sterk toegenomen
Zorg voor een bad en een dak
“De meest fundamentele maatregel tegen armoede zou zijn als we ervoor konden zorgen dat iedereen kan rekenen op een bad en een dak. Huisvesting is in ons land een van de grootste oorzaken van armoede. Er zijn landen waar de uitkeringen lager zijn, maar de armoede ook lager… Omdat men zorgt voor huisvesting en gerichte tegemoetkomingen. Wij doen het op dat vlak helaas heel slecht. Een belangrijke uitdaging voor Limburg is huisvesting voor eenoudergezinnen. Gescheiden ouders vormen een groeiende groep van gezinnen in armoede, die bovendien zeer vaak bij autochtone mensen voorkomt.”
“Daarnaast is er natuurlijk veel gekleurde allochtone armoede. Die wordt vaak afgedaan als een probleem van taal. Dat klopt natuurlijk niet, want dan zouden alle kinderen van diplomaten en expats in armoede terecht komen. Het is eerder een vraag van taalrijkdom of taalarmoede, die verbonden is aan materiële rijkdom of materiële armoede.”
Wij doen het op vlak van huisvesting en gerichte tegemoetkomingen helaas heel slecht.
Weggedrukt uit de stad
“Een valkuil voor hulpverleners is dat we nooit in de plaats van mensen mogen denken. Wij denken anders omdat wij niet die voortdurende armoedestress ervaren. Armoede geeft ook schaamte, en het laatste wat je dan wil is dat iemand je belerend komt vertellen hoe het dan wél moet. Respect en empathie zijn essentieel als je armoede wil bestrijden.”
“Er is geen fundamenteel verschil tussen armoede of armoedebestrijding in Vlaanderen of Limburg. Het verschil zit vaak op het niveau van steden en gemeenten. Opvallend is dat hoe populairder wonen in de stad wordt, hoe vaker mensen in armoede door stijgende prijzen weggedrukt worden uit die stad. Je krijgt dan meer kwetsbare gezinnen in landelijke gemeenten, die vaak moeilijk ontsloten zijn door openbaar vervoer, waardoor armoede nog verder toeneemt.”
Tips om te lezen, kijken of luisteren
“Iemand die zeer interessant studiemateriaal verzamelt en analyseert is Oxford-professor Edward Melhuish. Je kan enkele presentaties van hem op YouTube vinden, helaas wel in het Engels. Ook op de website van het
Kinderarmoedefonds van de Koning Boudewijnstichting is interessant materiaal te vinden, zoals filmpjes over de bewezen methodes die in de schoot van het Kinderarmoedefonds ontwikkeld werden. Eind dit jaar publiceert het Fonds een boek waarin we de belangrijkste inzichten rond kinderarmoede wereldwijd op een rij zetten.”