Psychotherapeut Sam vertelt
Sam Decaigny uit Bilzen is psychotherapeut. Zijn praktijk geeft therapie en coaching volgens de principes van ACT (Acceptance and Commitment Therapy). Samen met Vormingplus gaf hij de cursus ‘ACT: een manier om te leven vanuit wat jij belangrijk vindt’. We stelden Sam deze vraag: voor sommige mensen werken alle motiverende en positieve tips en boodschappen om de coronacrisis door te komen averechts. Ze zijn bang en voelen zich overweldigd. Hoe komt dat? Zijn ze de enigen? En ook, hoe gaan ze daar best mee om?
Welkom allemaal. Mijn naam is Sam, en ik ben een vader van twee puberzonen, ik ben een vriend, ik ben een psychotherapeut, ik ben een zoon, ik ben een broer, ik ben een collega, ik ben een squash-maat, ik ben... Heel veel verschillende rollen blijkbaar? Iets waar ik straks graag op terug kom.
Nooit genoeg
10 tips om nu gezond te blijven, 3 ultieme tips voor thuiswerk, 5 tips om beter te communiceren en 7 tips om 'toch maar positief' te blijven in tijden van dit coronavirus. Is dit herkenbaar, word jij ook om de oren geslagen met – weliswaar goedbedoelde – tips? Heb jij hierdoor ook wel eens het bizarre gevoel dat, ondanks het andere levensritme, we precies nog steeds druk en ‘moeten' ervaren? Het gevoel dat als we die tip, website of online masterclass volgen, we er wel door zullen komen. Herkenbaar? Voor mij en ook sommige cliënten van mij in ieder geval wel. Maar we zijn met zoveel...
Alle rollen onder één dak
Ik heb mezelf voorgesteld aan de hand van al mijn verschillende 'rollen' en deze rollen hebben wij allemaal. Iedereen die nu 'in zijn kot moet blijven', ervaart al deze rollen onder één dak! We staan er waarschijnlijk niet bij stil, maar we vertolken ze nu ongewild op één plaats, hoogstwaarschijnlijk aan de keukentafel. We zijn ouder voor onze kinderen, collega, vriend, baas, zoon of dochter, werknemer of werkgever. En dit via alle mogelijke digitale kanalen. Dit zorgt voor stress en spanning in huis, dit is een normaal gegeven gezien de situatie! En in tijden van hoge stress komen onze beste alsook onze slechtste eigenschappen naar boven, en ook dit is normaal. We hebben allemaal unieke manieren om met het leven en stressvolle situaties om te gaan. Dit zijn onze coping-strategieën. De gezonde en soms ongezonde manieren om te dealen met ons leven. Als we al deze strategieën niet zouden gebruiken, zouden we ons heel erg kwetsbaar voelen. Maar is dit dan een probleem?
Kwetsbaarheid als kracht
Brené Brown (onderzoekshoogleraar maatschappelijk werk en schrijfster van verschillende bestsellers) heeft haar levenswerk gewijd aan het thema 'de kracht van kwetsbaarheid'. Ze geeft aan dat wij in een ‘macho-prestatiegerichte-doelen stellen-the sky is the limit‘-cultuur leven.
Altijd maar meer, hoger, extremer, dieper, steeds blijven presteren. Ik word daar zo moe van...
Er is doorheen de tijd een onrealistisch maatschappelijk beeld ontstaan. Dit beeld is gericht op 'kijk eens hoe geweldig wij het doen of hebben', 'kijk eens naar mijn nieuwe dit of dat' en 'kijk eens wat we bereikt hebben' Hierdoor geraakt een groot deel van onze globale bevolking in een staat van ‘het is nooit genoeg’. Maar ook ‘IK ben nooit genoeg’. Ik hoor mijn cliënten vaak zeggen dat hun gedachten en gevoelens blijven malen. Dat ze hun gedachtentrein niet kunnen stoppen. De gedachten van te moeten voldoen, niet te zijn als een ander, het nooit te zullen halen, worden of kunnen, zijn een ware bron van onrust!
Rust en ruimte maken
Binnen de Mindfulness-stroming werken we soms met de volgende metafoor. Onze geest is een heel wild en ongetemd paard. Als je dit paard in een weide zet van drie op drie meter, zal het verschrikkelijk te keer gaan. Het zal hevig hinniken, uit de weide proberen springen, stampen met zijn benen. Het zal extreem hard zijn best doen om te laten weten dat opgesloten zitten het laatste is wat het wil. Neem nu datzelfde paard, en zet dit in een weide zo groot als een voetbalveld. Hoe denk je dat het zich zal gedragen? Klopt, veel rustiger dan in die kleine weide. Waarom? Omdat het rust en ruimte heeft gekregen. Ruimte om onstuimig te zijn, om zichzelf te zijn, te springen en te gaan en staan waar het wil. Al onze rollen onder één dak, de angst, onzekerheid en de stress van dit coronavirus maken ons onrustig en onstuimig. Het maakt ons kwetsbaar. Maar is dat wel OK?
Ik ben soms kwetsbaar en dat is OK!
Laten we dit uitgangspunt ook met z'n allen naar buiten brengen. Ik ben soms kwetsbaar en dat is OK! Ik applaudisseer ook voor de mensen in de zorg, de dokters, het verplegend personeel, ... het zijn zeker helden. De beren voor het raam en de witte doeken die er hangen zijn zeker een mooi gebaar. Maar ik wil ook applaudisseren voor jullie, voor iedereen die nu kwetsbaar is door de indirecte gevolgen van COVID-19. De alleenstaande (en niet alleenstaande) moeders en vaders, de mensen die andere ziektes zoals kanker, MS of welke dan ook moeten trotseren, alle mensen die eenzaam zijn en dat nu misschien nog meer zijn, de vluchtelingen, kinderen en jongeren van kwetsbare gezinnen, de daklozen. Laten we ook daar met z'n allen aandacht voor hebben.
Geef elkaar en vooral jezelf de ruimte om kwetsbaar te zijn.
En te (h)erkennen voor jezelf en de ander dat het OK is om je als een onstuimig paard te voelen. Dat het OK is om het even niet te weten, angstig te zijn, soms boos te worden op je kinderen. Dat het helemaal OK is om soms even niet OK te zijn! En dat er daardoor juist meer ruimte en rust ontstaat. Hierdoor ontwikkelen meer acceptatie en beoefenen we de edele kunst van mildheid en mededogen voor onszelf én de ander. En hoe kunnen we dit zichtbaar naar buiten brengen?
Symbolen
Laten we naast een brandende kaars, knuffelberen en witte doeken ook een vlinder in ons raam plaatsen. De vlinder staat symbool voor kwetsbaarheid en kracht. Lieve lezers, ik wens jullie een rustig paard, een goede gezondheid, maar vooral veel mildheid en mededogen.
Oprechte en warme groet,
Sam
Meer info, vragen of andere gedachten?