Everyday Love

Vanuit Bovenhuids willen we (artistieke) projecten belichten die racisme aankaarten, anti-racisme bevorderen of die informeren over de oorsprong en geschiedenis daarvan. Kunst is een ideaal instrument om complexe zaken op een beeldende wijze te tonen en kritisch te bevragen.

De kunstenares Shun-Ying Lu (ShunMade) uit Hasselt, die ook heeft deelgenomen aan onze Black History Month-activiteiten, heeft haar werk tentoongesteld tijdens afgelopen Kunstennacht.

De locatie die ze mocht gebruiken was het gebouw 'Koloniale Waren' aan de Koningin Astridlaan. Een plek met een geschiedenis waar we dagelijks aan passeren.

Hieronder kun je meer lezen over het project, dat ze speciaal voor deze locatie heeft gemaakt.

De gordijnen openen...

Op 14 maart 2023 kwam ik erachter dat de stad Hasselt de locatie, Koloniale Waren genaamd, had toegewezen, ontstond een drang in mij om de gordijnen te openen. Om meer te weten of beter te weten.

Op 19 april mocht ik voor het eerst deze ruimte bezoeken. Terwijl ik in de koetsdoorgang stond, destijds een cruciale plek voor de distributie van koloniale goederen naar de hele provincie, leek het alsof de geur van specerijen, koffie en zeep, het geluid van de koetsen en de kreten van de arbeiders nog steeds in de lucht hingen.

Naast de exotische producten werden ook onze zintuigen van hieruit verspreid, om van het exotisme te genieten. Een tijd om welvaart te vieren.

Hoe voelden wij ons en hoe voelden zij zich?

Er zijn verhalen achter de gordijnen. Welke zouden we kiezen om naar te luisteren?

Waar ligt de waarheid? Diep verborgen in de duisternis van ons verleden of ook in ons suikerzoete heden?

We houden van ons dagelijkse geglobaliseerde leven. Het verbindt en schept afstand, verdraait het misschien? We meten onze moraal zorgvuldig af, aarzelend om te geven en te nemen. We willen het kolonialisme bestrijden met veilige labels...

Is het kolonialisme dood?

Of is het samengegaan met een ander -isme? Is het herlabeld tot een 'acceptabelere' vorm? Een eigen haven in een ander land? Een ondertekende visvergunning voor 99 jaar, of simpelweg iemand die zichzelf tot koning kroont?

Wat bevindt zich nog meer achter de gordijnen van onze verwrongen Everyday Love?

Nog meer nieuwe gordijnen om te openen?

Door Shun-Ying Lu voor Kunstennacht 2023, Hasselt, België.

Interview

In een gesprek met de kunstenares probeer ik meer te weten te komen over de motivatie achter haar werk en de materialen die ze heeft gebruikt.

Shun: “Kunst maken is een proces van observatie en zelfontwikkeling waarmee je anderen iets kunt bieden. Dit werk is bedoeld om de toeschouwers geestelijk te raken en vragen op te roepen. Er was een politieke ondertoon, maar dat is niet het eindpunt van de zoektocht. Het gaat over menselijkheid. Ik probeer geen moreel standpunt in te nemen, maar juist de toeschouwer uit te nodigen om breder te kijken en erop te reflecteren. Dit is ook mijn eigen oefening.

Laten we vooral ook kritisch kijken naar wat we in onze huidige tijd doen, naar de producten die we gebruiken en consumeren. Het gaat ook over je tas, of je koffie. Ik houd van koffie, maar vanwaar is het lang geleden gekomen? Onze dagelijkse objecten die we gebruiken, de vervuiling ervan, het afval, ook daarover gaat de installatie 'Everyday Love'. We kunnen niet zwart-wit leven. Juist of onjuist. Het is moeilijk om mens te zijn.”

Een hand, een voet, een kinderpopje
“Tijdens mijn onderzoek stuitte ik op een foto uit 1904 van een Congolese vader die op een bankje zit. Hij kijkt naar objecten die naast hem op het bankje liggen. Het zijn de kleine afgehakte hand en voet van zijn vijf jaar oude dochter. Als je puur kijkt naar de fotografie is het een mooie compositie, een zwart-witfoto. Als je de emoties weglaat is het een sculptuur, iets heel abstracts. Vandaar ook het abstracte torso, in mijn gedicht. Ik denk dat de kolonisator misschien ook zo keek, de mensen zag als een abstractie zonder gevoelens. Een hand, een voet, een kinderpop, het zijn gewoon objecten.

Hoe komt het dat sommige mensen houden van iemand die meedogenloos lijkt, zonder hart? Dat maakt dat ik de mensheid dieper wil leren begrijpen.”

Everyday - huismerk van Colruyt
Een belangrijk gegeven in het werk is het aandeel van grote bedrijven ten tijde van het kolonialisme. Die hebben een aanzienlijk deel van hun fortuin daaraan te danken.

“Toevallig of niet toevallig, Colruyt en ook die andere grote supermarkt Delhaize, zijn begonnen met de koloniale waren. Die bedrijven waren belangrijk voor de economie, maar wat ging er om in de mensen hun hoofden? Waren ze naïef? Misschien wisten ze niet wat er in Congo gebeurde? Het was een kans, maar na tien of twintig jaar wisten ze het misschien wel, maar wilden het niet weten? En het bleef draaien tot nu toe. Het was natuurlijk ook een glorieuze tijd voor België, voor de spoorwegen en ingenieurs. Naast lijden stond voordeel en winst. De balans was zoek.

Na vele jaren raakt alles getransformeerd, geneutraliseerd tot 'everyday producten' waarvan we afhankelijk moeten leven. Alles wordt comfortabel. Maar wat is echt comfort? Je kunt bijna niet 'clean' leven als mens. We leven met 'micro-kolonisatie'.”

Verwrongen liefde
“De kern van dit werk gaat eigenlijk over verbinding en liefde. Onze liefde die een afhankelijkheid toont. Ook tussen jezelf en een materiaal. Een gehechtheid die op een enorme schaal plaatsvindt.

Zoals bijvoorbeeld het concept: macht. We zijn vaak tegen macht, maar er ook zo afhankelijk van. Het is een ingewikkelde relatie. We hebben ook nood aan ons comfort en sociale veiligheid. Een 'convenient', 'everyday love', eenvoudig maar eigenlijk ingewikkeld en verweven met elkaar.

Ik wil niemand beschuldigen, maar ik wil wel een link leggen tussen het verleden en het nu. Dit soort thematieken zijn behoorlijk complex, we kunnen beter vragen stellen dan klaarstaan met antwoorden.”

Wat kun je zelf doen?
“Alles blijft oppervlakkig totdat je de gordijnen opendoet. Ik kijk en analyseer, maar probeer het effect ervan op mezelf ook los te laten. We gaan ergens dood,” lacht ze, “ik ben een pessimist.”

“Ik heb geen antwoord op de paradox van gebruik versus exploitatie. Het is een compromis. Streef ernaar om zo min mogelijk, bewust, te profiteren. Iedereen profiteert, je moet ook leven of overleven. Maar probeer ook terug te geven, uit te wisselen. Ik probeer dat geestelijk via kunstwerken. Of het lukt, weet ik niet, maar ik blijf het doen. Ik ben maar een heel gewoon mens, maar ik probeer.”

Hier kan je meer van Shun haar werk zien.

Everyday Love – Shun-Ying Lu

Love my foot
Love my hand
Everyday
Wash your foot
Wash your hand
Everyday

You No love my foot
You No love my hand
Everyday
Wash your foot
Wash your hand
Everyday

Unspeakable -- Your love
In darkness -- Inscrutable
Deep in fear of your loss
You -- Passionately
Love No foot
Love No hand

Everyday we meet
In our abstract torsos
Our twisting love –- Only
One Heart beats

Foto's: © Shun-Ying Lu en Jennifer Bruinendaal
Foto Wikipedia Congolese man: ©Alice Seeley Harris
Foto Koloniale Waren: © Jan Keulen