Beloy Beloy werd bijna 60 jaar geleden geboren in Kinshasa, Congo. Toen hij vier was, kwam hij naar België. Hij kwam terecht in een warm pleeggezin in Mechelen. Beloy was profvoetballer bij KV Mechelen, Beerschot VAV en SK Lierse en won onder meer de Beker van België. Na zijn voetbalcarrière werkte hij als coördinator anderstalige nieuwkomers in het Atheneum van Hoboken en community manager bij Germinal Beerschot. Een jaar geleden verhuisde Beloy naar Maaseik, sinds mei 2021 is hij het enige Limburgse lid van het ‘Diversity Board’ van de Koninklijke Belgische Voetbalbond.
De term ‘allochtoon’ schrappen is nog niet de perceptie overboord gooien
Iemand die mij ziet, zegt: “Dat is een allochtoon, want hij is zwart.” Zestig jaar geleden was ik nog een 'neger', een 'vreemdeling'. Maar als je mij hoort of aan het werk ziet, zeg je: “Dat is een Vlaming, iemand van bij ons.” Ik durf mezelf perfect geïntegreerd noemen. Ik heb een Belgische identiteitskaart en rijbewijs. Ik praat keurig Nederlands. Mijn zus is verpleegster, mijn drie kinderen doen het goed op verschillende domeinen. Mijn halfbroer is antropoloog, zijn drie kinderen hebben elk een universiteitsdiploma. Niemand beschouwt hen nog als allochtonen. Wij zijn even goed als blanke migranten. Het verschil is dat zij nooit de stigmatiserende stempel van allochtoon krijgen.
Allochtoon is een containerbegrip, dat de lading al lang niet meer dekt. Hier en daar wordt de term zelfs officieel geschrapt. Maar tussen de term schrappen en de perceptie overboord gooien ligt nog een flinke kloof. Dat heeft te maken met polarisatie. Een flink deel van de bevolking heeft het nog altijd moeilijk met 'nieuwe Belgen', ook al zijn ze goed geïntegreerd en maken ze volwaardig deel uit van deze samenleving. Een ander deel van de bevolking knuffelt anders gekleurde en andersdenkende medemensen al te vaak dood, ook al doen die soms vooral niet hun best om zich te integreren. Beide opvattingen zijn kortzichtig.
Allochtoon is een containerbegrip, dat de lading al lang niet meer dekt.
Kansarmoede kan ons allemaal treffen
In een recent opiniestuk (De Morgen, 10 april ‘21) pleitte ik ervoor om het begrip 'allochtoon' symbolisch ten grave te dragen, het gelijke-kansenbeleid op te waarderen en, vooral, om kansarmoede op een solidaire en verdraagzame manier aan te pakken. Kansarmoede kan ons allemaal treffen, of je nu blank, bruin, geel of zwart bent. Ik pleit ervoor om het accent te verleggen van integratie naar kansarmoede. Daar ligt de grote uitdaging voor alle politieke partijen die het goed menen met alle burgers van dit land. Herkennen en erkennen wie het echt moeilijk heeft, los van politieke voorkeur, huidskleur, geloof, rang of stand. En daar iets voor doen.
Kansarmen hebben geen kleur, maar ze zijn wel met veel. Heel veel, en steeds meer. Ze zijn door omstandigheden aan de rand van de samenleving beland. Soms door hun eigen schuld, veel vaker ook niet. Die mensen moeten we ondersteunen, uit hun isolement halen, kansen geven. Zij zijn het die momenteel uit de boot vallen. Hun kinderen genieten niet de opvoeding en de kansen die de gemiddelde landgenoot zijn zonen of dochters wel kan schenken. Ons land heeft een sociaal systeem dat weliswaar niet perfect is, maar dat in al zijn onvolmaaktheid te waardevol is om het over te laten aan lieden die zweren bij de Amerikaanse way of life, zonder sociale vangnetten.
Kansarmen hebben geen kleur, maar ze zijn wel met veel. Heel veel, en steeds meer.
Een solidaire, warme samenleving
Vergeet dus die allochtonen. Vergeet die anders gekleurde medemensen, we zullen ons wel redden. Op voorwaarde tenminste dat de structuren meer gelijke kansen garanderen en de solidariteitsmechanismen overeind blijven. Solidariteit is een belangrijk begrip, dat we moeten koesteren in een samenleving die de neiging heeft om te verrechtsen, te verharden, een stukje onmenselijker te worden. Maar je moet die solidariteit ook verdienen. Wie het sociale systeem uitbuit, bewust schade toebrengt aan mensen, symbolen of culturele verworvenheden, of onverdraagzaamheid predikt vanuit religieus fundamentalisme, ontneemt zichzelf het recht op een stukje solidariteit. Die maakt het alleen maar moeilijker voor anderen om aanvaard te worden en kansen te krijgen. Een solidaire, warme, verdraagzame samenleving waar ras, geloof, stand en de stand van je bankrekening ondergeschikt zijn aan je sociale rol in de samenleving, daar teken ik graag voor.
Racisme niet alleen erkennen, ook oplossingen zoeken
Wat mij opvalt is dat men steeds opnieuw onderzoeken en bevragingen over racisme opstart. Wanneer doen we iets met het resultaat van de vele onderzoeken? Tijd om eens voor de spiegel te gaan staan en eerst voor onze eigen deur te vegen. Bijvoorbeeld, voor Avansa: heeft jullie organisatie, hoe klein ook, al werk gemaakt van een divers personeel, ook op directieniveau? Er is een wet die ondernemingen verplicht om het aantal vrouwen in hun raad van bestuur tot minstens een derde uit te breiden. Misschien moeten we dit principe ook toepassen voor mensen met een migratieachtergrond. De Black Lives Matter-beweging maakte de Vlaamse jeugd bewust van de ongelijkheid van de zwarte bevolking. Ik hoop dat het niet blijft bij enkel de erkenning van het probleem, maar dat er ook effectief oplossingen komen.
Je moet solidariteit ook verdienen.
Verrassend Limburg
Ik woon nu in Maaseik en ik geniet van de rust. Ondanks mijn zwarte huidskleur loop ik hier vrij anoniem rond. In vergelijking met Antwerpen is de Afrikaanse gemeenschap hier in Maaseik bijna onbestaande. Mensen klampen me hier minder aan, en dat is voor mij een verademing. Limburg deed mij de natuur ontdekken. Ook mijn kinderen hebben de weg naar Maaseik gevonden en ze genieten net als wij van de rust. Maandelijks ontdekken we nieuwe fietsroutes. Toch zijn er problematieken die me opvallen. Ik blijf verrast als ik zie op welke manier de mensen zich hier verplaatsen. De frequentie van openbaar vervoer is volgens mij zeer laag. De afstanden die men moet afleggen om een trein te vinden zijn enorm, voor een Antwerpenaar ongekend. Het is frappant dat jongeren uit Maaseik tot in Genk of Hasselt moeten rijden om een kunsthumaniora te vinden. Maar ik voel me goed in Limburg. Elke persoon die ik passeer zegt me spontaan gedag, dat is voor mij een ongekende ervaring als uitgeweken Antwerpenaar. Alleen worstel ik er na een jaar nog steeds mee om het Maaseikse dialect te verstaan…
Limburg deed mij de natuur ontdekken.
Tips om te lezen, kijken of luisteren
Er zijn veel boeken en films die de racismeproblematiek behandelen die ik kan aanraden. Zelf schreef ik met Frank Van Laeken het boek ‘Vuile Zwarte. Racisme in het Belgische voetbal’. Andere aanraders zijn ‘Prietpraat over Zwarte Piet in België’ van Bambi Ceupens, ‘De Bastaards van onze kolonie’ (Sibo Kanobana), ‘Racisme, over wonden en veerkracht’ (Naima Charkaoui), ‘Freedom Is A Constant Struggle’ (Angela Davis) en ‘Hallo witte mensen‘ (Anousha Nzume).
Enkele filmtips: ‘Black Panther’, ‘I am not your negro’, ’12 years a slave’, ‘The Color Purple’, ‘Chocolat’ en ‘Glory’.