Ken je die reclamespot waarin Matteo Simoni uit een vliegtuig springt? Terwijl hij valt, vertelt hij over zotte dingen die hij heeft gedaan: achter paarden hangen, oceanen oversteken, bergen beklimmen. Maar, en dan komt de clou: in Limburg vindt hij alles nog net iets intenser. ‘Limburg, net iets verrassender’.
In Limburg kom je inderdaad weleens voor een verrassing te staan. Fijne verrassingen zoals spectaculaire natuur met gezellige pop-up bars in het groen. Tenminste, als je de middelen hebt. Als je niet met de auto kan rijden, ben je overgeleverd aan het openbaar vervoer. Met enig geluk raak je op je bestemming. Soms ook niet. Minder fijne verrassing!
Avansa startte een tijdje geleden Club Cultuur. Dat is een groep volwassenen die houden van kunst en cultuur en wel willen deelnemen aan culturele activiteiten, maar op drempels stoten die dat moeilijk maken. Omdat ze beperkte financiële middelen hebben. Omdat ze een beperking hebben. Of omdat ze eenzaam zijn, en geen gezelschap hebben om mee op stap te gaan. Club Cultuur probeert die drempels te verlagen. We plannen samen activiteiten. We zorgen dat het betaalbaar is, en dat de deelnemers mee kunnen met een groep waarin ze zich welkom voelen. We stippelen de route uit om op de locatie te geraken, en leggen uit hoe de app van De Lijn werkt. Waarom? Omdat we vinden dat vrije tijd een basisrecht is voor iedereen. Daarom geven we mensen een duwtje in de rug. Met succes! We halen mensen die vereenzamen terug uit hun kot. We zien nieuwe vriendschappen ontstaan. We zien deelnemers kunst en cultuur ontdekken en genieten van nieuwe verrassingen.
Na die successen komen we nu, zoals Matteo Simoni, met de voeten terug op de grond. Het is helaas geen zachte landing. Met de deelnemers van Club Cultuur uit Heusden-Zolder probeerden we de voorbije weken in de Japanse tuin en in Bokrijk te geraken. Beide uitstappen liepen met een sisser af. De bus reed de halte, waar wij duidelijk met een grote groep stonden te wachten, zomaar voorbij. De flexbus die we bestelden voor een deelnemer die een rolstoel gebruikt – want op een gewone Lijnbus geraak je niet met je elektrische rolstoel – kwam niet opdagen. De volgende keer was de bus overvol, waardoor niet iedereen kon opstappen. Denk je dat onze deelnemers nog zin hebben om de volgende keer de bus te nemen om uit hun kot te komen?
De laatste tijd wordt ons werk echt moeilijk. We hebben al zotte dingen gedaan. Niet uit een vliegtuig springen, of achter een paard hangen. Wel: last minute een beroep doen op vrijwilligers, om onze deelnemer in een rolstoel toch in Bokrijk te krijgen. Vier mensen van de groep van 20 naar huis sturen omdat niet iedereen op de bus past. Zelf privébussen inleggen of deelwagens boeken om van Hasselt in Ham te geraken. Het zou eigenlijk zo zot niet moeten zijn.
Limburg, graag net iets toegankelijker. Zonder goed openbaar vervoer sluit je mensen uit van dingen die voor anderen vanzelfsprekend zijn. Vlot op je werk of op school geraken. Maar ook: naar de markt gaan. Iets gaan drinken in het centrum van je eigen gemeente. Een toeristische uitstap doen. We zitten met de handen in het haar hoe dat nog kan voor ouderen, mensen in kansarmoede, mensen met een beperking. Naast werk en onderwijs is ook vrije tijd een mensenrecht. Onze samenleving schiet tekort om dat voor iedereen te garanderen. Doelgroepen die sowieso al minder participeren, zijn zo nog meer uitgesloten. Dat moet toch anders en beter kunnen? Zonder dat sociale organisaties privébussen of deelwagens moeten boeken? Of dat mantelzorgers voor privéchauffeur moeten spelen? Ook mensen die niet met de wagen rijden, om welke reden ook, moeten zich zelfstandig kunnen verplaatsen. Dat kan met een goed uitgebouwd en kwaliteitsvol openbaar vervoer.
Dit opiniestuk verscheen op 15 juni 2024 in Het Belang van Limburg.
